Obsesif kompülsif bozukluk temelde obsesyonlar ve kompulsiyonlar ile karakterize bir rahatsızlıktır. Obsesif kompulsif bozukluğun ne olduğunu anlamak için obsesyon ve kompulsiyonun ne olduğunu bilmek gerekir.
Obsesyonlar, ısrarcı ve kontrol edilemez türde istem dışı ve tekrarlayan düşünce, imge ve dürtülerdir. Deneyimleyen kişiler için bu düşünceler sıklıkla gerçek dışı olarak algılanır. Obsesif kompulsif bozukluğu bulunan kişilerin obsesyonları o kadar güçlü ve sıktır ki normal gündelik yaşamı engeller hale gelebilir. En sık obsesyon temaları arasında kirlenme korkusu, cinsel veya saldırganlık dürtüleri, beden sorunları, din, simetri veya düzen gelir. Obsesyonu olan insanlar ciddi şüphelere, ertelemeye veya kararsızlık yaşamaya da yatkın olabilmektedir.
Kompulsiyonlar, kişinin obsesif düşüncelerin yol açtığı kaygıyı azaltmak veya bazı korkulan olay/durumların yaşanmasını engellemek için yapmak zorunda hissettiği tekrarlayıcı, net biçimde abartılı davranış veya zihinsel eylemlerdir. Bu tür davranışlar yapmak için rasyonel bir gerekçesi ve gereksinimi olmadığı halde kişi, eğer bunları yapmazsa kötü bir şey belki de bir felaket olacağını düşünür. Ayrıntılı ritüeller şeklinde temizlik veya düzen kompulsiyonları, sayı sayma veya bedenin bir kısmına dokunma gibi tekrarlayıcı ve sihirli bir biçimde koruyucu olduğuna inanılan hareketler ve belirli bir şeyin yapılıp yapılmadığından emin olmak için tekrarlayıcı biçimde kontrol etmek yaygın kompulsiyonlardır.
Obsesif kompulsif bozukluğun neden ortaya çıktığı tam olarak anlaşılamamış olsa da uzmanlar genetik ve çevresel faktörlerin bir arada rol oynadığını düşünmektedir. Birinci dereceden akrabalarda obsesif kompulsif bozukluk görülmesi kişinin de bu hastalığa yakalanma riskini arttırmaktadır. Travmatik ve stresli yaşam olayları da obsesif kompülsif bozukluğa yol açabilmektedir.
Obsesif kompulsif bozukluğun tedavisi ilaç ve psikoterapi yöntemleri ile mümkündür. Hastalığın tedavisinde en sık kullanılan yöntem bilişsel davranışçı psikoterapi yöntemidir. Bilişsel davranışçı terapide amaç, bireylerin sorunlu ve rahatsız edici obsesif düşüncelerinin ve buna bağlı gelişen kompulsiyon davranışlarının neden kaynaklandığını, hastalığı tetikleyen etkenlerin ne olduğunu anlayabilmek ve kişilerin bu etkenlerden kaçmasını değil etkenlerin üzerine giderek hastalığı yenmesini sağlamaktır.